ជំងឺគ្រុនពោះវៀន លើកុមារ

ពិចារណាពីជំងឺគ្រុនពោះវៀន បើកុមារមានគ្រុនក្តៅ និងសញ្ញាទាំងនេះណាមួយ ៖ ទល់លាមក, ក្អួត, ឈឺពោះ, ឈឺក្បាល, ក្អក, ស្នាមកន្ទួលរយៈពេលខ្លី, ជាពិសេសបើគ្រុនក្តៅអូសបន្លាយលើសពី ៧ថ្ងៃ ហើយជំងឺគ្រុនចាញត្រូវបានច្រានចោល ។

រោគវិនិច្ឆ័យ

ក្នុងពេលពិនិត្យ លក្ខណៈរោគវិនិច្ឆ័យចម្បងរបស់ជំងឺគ្រុនពោះវៀនគឺ ៖

- គ្រុនក្តៅដែលគ្មានចំណុចបង្ករោគច្បាស់លាស់

- គ្មានរឹងក ឬសញ្ញាជាក់លាក់ដទៃទៀតនៃជំងឺរលាកស្រោមខួរ, ឬការបូមយកទឹកខួរឆ្អឹងដើម្បីរកជំងឺរលាកស្រោមខួរ មានលទ្ធផលអវិជ្ជមាន (ចំណាំ៖ ម្តងម្កាល ជំងឺគ្រុនពោះវៀនក៏អាចធ្វើឱ្យមានរឹងកផងដែរ)

- សញ្ញានៃការប៉ះពាល់ឆ្ងាយពីចំណុចបង្ក ឧ. មិនអាចផឹកទឹក ឬបៅដោះ, ប្រកាច់, ល្ហិតល្ហៃ, វង្វេងវង្វាន់, ឬក្អួតអ្វីគ្រប់យ៉ាង

- អាចឃើញមានស្នាមអុចៗពណ៌ផ្កាឈូកនៅលើពោះ ចំពោះកុមារដែលមានស្បែកលឿង

- រីកថ្លើម និងអណ្តើក, រឹង ឬហើមពោះ

ជំងឺគ្រុនពោះវៀនអាចបង្ហាញឡើងយ៉ាងចម្លែកលើទារកតូច ដែលមានលក្ខណៈជាជំងឺគ្រុនក្តៅស្រួចស្រាល រួមជាមួយស្ហុក និងសីតុណ្ហភាពចុះទាប ។ ក្នុងតំបន់ដែលសំបូរជំងឺទីហ្វូស (Typhus), ការញែកឱ្យដាច់រវាង ជំងឺគ្រុនពោះវៀន និងជំងឺទីហ្វូស ដោយផ្អែកលើការពិនិត្យបែបគ្លីនិកតែមួយមុខ គឺជាការលំបាក (សម្រាប់ការវិនិច្ឆ័យជំងឺទីហ្វូស)

ការព្យាបាល

- ព្យាបាលដោយឱសថ Ciprofloxacin តាមមាត់ចំនួន ១៥ម.ក្រ/គ.ក មួយថ្ងៃ២ដង ឬពពួកឱសថ Fluroquinolone ដទៃទៀត (Gatifloxacin, Ofloxacin, Perfloxacin), រយៈពេល៧-១០ថ្ងៃ ជាការព្យាបាលជម្រើសទីមួយ ។

- បើការឆ្លើយតបបន្ទាប់ពី ៤៨ម៉ោង មានកម្រិតទាប, គួរពិចារណាពីជំងឺគ្រុនពោះវៀនដែលស៊ាំនឹងឱសថ រួចព្យាបាលដោយអង់ទីប៊ីយោទិកជម្រើសទី២ ។ ផ្តល់ឱសថ Ceftriaxone តាមសសៃចំនួន ៨០ម.ក្រ/គ.ក ក្នុង១ថ្ងៃ, ឬឱសថ Azithromycine តាមមាត់ចំនួន ២០ម.ក្រ/គ.ក ក្នុង១ថ្ងៃ ឬពពួកឱសថ Cephalosporin ជំនាន់ទី៣ដទៃទៀត រយៈពេល៥-៧ថ្ងៃ ។

- នៅពេលដឹងថាមានភាពស៊ាំនឹងអង់ទីប៊ីយោទិក ក្នុងចំណោមបាក់តេរី Salmonella សូមមើលគោលការណ៍ណែនាំថ្នាក់ជាតិ ពីឱសថដែលមានប្រសិទ្ធភាព ។

ការថែទាំគាំទ្រ

- ផ្តល់ឱសថ Paracetamol បើកុមារមានគ្រុនក្តៅខ្លាំង (លើសពី៣៩អង្សាសេ ឬ លើសពី១០២.២ ហ្វារិនហៃ) ដែលធ្វើឱ្យមានបញ្ហា ពិបាកដង្ហើម ឬពិបាកក្នុងខ្លួន ។

ការតាមដាន

គិលានុបដ្ឋាកគួរពិនិត្យកុមាររៀងរាល់៣ម៉ោង ហើយវេជ្ជបណ្ឌិតគួរពិនិត្យយ៉ាងតិច២ដងក្នុងមួយថ្ងៃ ។

ផលវិបាក

ផលវិបាកនៃជំងឺគ្រុនពោះវៀន រួមមានការប្រកាច់ ឬសន្លប់, រាក, ខ្វះជាតិទឹក ស្ហុក, បេះដូងផ្តល់ឈាមមិនគ្រប់, ជំងឺរលាកសួត, ជំងឺរលាកឆ្អឹងនិងភាពស្លេកស្លាំង ។ ចំពោះទារកតូច អាចមានស្ហុក និងសីតុណ្ហភាពចុះទាប ។

អាចមានការធ្លាយក្រពះពោះវៀនយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ រួមជាមួយការចេញឈាម និងការរលាកស្រោមពោះ, ដែលជាទូទៅបង្ហាញជាការឈឺចាប់ក្នុងពោះធ្ងន់ធ្ងរ, ក្អួត, រឹងពោះនៅពេលស្ទាប, ភាពស្លេកស្លាំងនៅបាតដៃ និងស្ហុក ។ ការពិនិត្យពោះ អាចបង្ហាញពីដុំក្នុងពោះដោយសារអាប់សែ និងរីកថ្លើម និងឬអណ្តើក ។ ប្រសិនបើមានសញ្ញានៃការធ្លាយក្រពះពោះវៀន គួរចាក់សេរ៉ូមតាមសសៃ និងស៊កបំពង់ចូលក្រពះតាមច្រមុះ , ចាប់ផ្តើមផ្តល់ជាតិទឹកសមស្រប រួចស្វែងរកការពិនិត្យបន្ទាប់ពីគ្រូពេទ្យជំនាញវះកាត់ ។

ដកស្រង់ពីសៀវភៅហោប៉ៅស្តីពី ការថែទាំព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យសម្រាប់កុមារ