ជំងឺរាក លើកុមារ

នៅពេលមានជំងឺរាក កុមារបាត់បង់ជាតិទឹក អេឡិកត្រូវលីត (សូដ្យូម ប៉ូតាស្យូម និងប៊ីកាបូណាត) និងជាតិស័ង្កសីយ៉ាងច្រើនតាមរយៈលាមកដែលរាក ។ ការខ្វះជាតិទឹកកើតឡើងនៅពេលដែលការបាត់បង់ទាំងនេះ មិនត្រូវបានបំពេញជំនួសវិញគ្រប់គ្រាន់ហើយក៏មានការខ្វះជាតិទឹក និងអេឡិកត្រូលីត ។ កម្រិតនៃការខ្វះជាតិទឹក ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ទៅតាមរោគសញ្ញាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីបរិមាណជាតិទឹកដែលបានបាត់បង់ ។ របៀបបង្គ្រប់ជាតិទឹក ត្រូវបានជ្រើសរើសទៅតាមកម្រិតនៃការខ្វះជាតិទឹក ។ រាល់កុមារទាំងអស់ដែលមានជំងឺរាក គួរទទួលបានស័ង្កសីបន្ថែម ។

ក្នុងអំឡុងពេលមានជំងឺរាគ មានការថយចុះនៃការបរិភោគអាហារ និងការថយចុះ ការស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹម និងការកើនឡើងនៃតម្រូវការអាហារូបត្ថម្ភ ដែលច្រើនតែរួមគ្នាបង្កឲ្យមានការស្រកទម្ងន់ និងមិនលូតលាស់ ។ កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ អាចធ្វើឲ្យជំងឺរាកកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ កាន់តែអូសបន្លាយ និងកាន់តែញឹកញាប់ ជាងកុមារដែលមានអាហារូបត្ថម្ភល្អ ។ វដ្តក៏កាចសាហាវនេះ អាចត្រូវបានបំបែកដោយការផ្តល់អាហារដែលសម្បូរអាហារូបត្ថម្ភ ក្នុងពេលនិងក្រោយពេលមានជំងឺរាក ។

មិនគួរប្រើឱសថអង់ទីប៊ីយោទិកទេ លុះត្រាតែកុមាររាកលាយឈាម (អាចជាជំងឺស៊ីហ្សែលឡូស៊ីស) សង្ស័យជំងឺអាសន្នរោគ រួមជាមួយការខ្វះជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ និងការបង្ករោគធ្ងន់ធ្ងរក្រៅពោះវៀនដទៃទៀត ដូចជាជំងឺរលាកសួត និងការបង្ករោគនៅផ្លូវទឹកនោម ។ កម្រមានការណែនាំឲ្យប្រើឱសថប្រឆាំងប្រូតូសូអ៊ែណាស់ ។ មិនគួរផ្តល់ឱសថតប្រឆាំងរាក និងឱសថមិនអោយក្អួតចង្អោរ ដល់កុមារតូចៗដែលមានជំងឺរាកស្រួចស្រាវ ឬអូសបន្លាយ ឬរាកមួលទេ ៖ វាមិនបង្ការការខ្វះជាតិទឹក ឬជួយកែលម្អស្ថានភាពអាហារូបត្ថម្ភឡើយ ហើយឱសថខ្លះថែមទាំងមានផលរំខានដ៏គ្រោះថ្នាក់ដែលជួនកាលរហូតដល់បាត់បង់ជីវិតទៀតផង ។

ការសួរប្រវត្តិជំងឺរាក

ការសួរប្រវត្តិជំងឺទាក់ទងនឹងការផ្តល់អាហារ មានសារសំខាន់ក្នុងការគ្រប់គ្រងកុមារដែលមានជំងឺរាក ។គួរសួរអំពីចំនុចទាំងនេះផងដែរ ៖

ចំនួនដងនៃការរាក
ចំនួនថ្ងៃដែលកើតជំងឺរាក
ឈាមក្នុងលាមក
ព័ត៌មានអំពីការផ្ទុះជំងឺអាសន្នរោគក្នុងតំបន់
ការព្យាបាលដោយឱសថអង់ទីប៊ីយោទិក ឬឱសថដទៃទៀត ក្នុងពេលថ្មីៗកន្លងទៅ
កុមារយំខ្លាំងៗ និងមានភាពស្លេកស្លាំង ។

ការពិនិត្យអ្នកជំងឺ

រកមើល ៖

សញ្ញានៃការខ្វះជាតិទឹកកម្រិតមធ្យម ឬធ្ងន់ធ្ងរ ៖

ឡេះឡោះ ឬរញាំរញ៉ូវ
ល្ហិតល្ហៃ ឬកម្រិតស្មារតីចុះខ្សោយ
ភ្នែកខូង
ការទាញស្បែករលាទៅវិញយឺតៗ ឬយឺតជាខ្លាំង
ស្រេកទឹក ឬផឹកទឹកយ៉ាងរញីរញ័រ ឬផឹកទឹកបានតិច ឬមិនអាចផឹកទឹកបាន

ឈាមក្នុងលាមក
សញ្ញានៃការខ្វះអាហារូបត្ថម្ភធ្ងន់ធ្ងរ
មានដុំក្នុងពោះ

ចំពោះកុមារដែលគ្មានឈាមក្នុងលាមក នោះមិនចាំបាច់ធ្វើការវិភាគលាមក ឬបណ្តុះលាមកទេ ។

ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យសម្រាប់កុមារដែលមានជំងឺរាក

ជំងឺរាកស្រួចស្រាវ(ដូចទឹក) ៖ រាកដូចទឹកលើសពី៣ដងក្នុង១ថ្ងៃ , គ្មានឈាមក្នុងលាមក
ជំងឺអាសន្នរោគ ៖ រាកដូចទឹកយ៉ាងច្រើន រួមជាមួយការខ្វះជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ ក្នងអំឡុងពេលផ្ទុះជំងឺអាសន្នរោគ និងលទ្ធផលបណ្តុះលាមកវិជ្ជាមាន សម្រាប់មេរោគ Vibrio Cholerae 01 ឬ 0139
ជំងឺរាកមួល ៖ ឈាមក្នុងលាមក (ឃើញ ឬមានគេប្រាប់)
ជំងឺរាកអូសបន្លាយ ៖ ជំងឺរាកចាប់ពី ១៤ថ្ងៃទៅ
ជំងឺរាករួមជាមួយកង្វះអាហារូបត្ថម្ភធ្ងន់ធ្ងរ ៖ ជំងឺរាកណាមួយ រួមជាមួយសញ្ញានៃការខ្វះអាហារូបត្ថម្ភស្រួចស្រាវធ្ងន់ធ្ងរ
ជំងឺរាកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់ឱសថអង់ទីប៊ីយោទិកក្នុងពេលថ្មីៗ ៖ ការព្យាបាលដោយឱសថអង់ទីប៊ីយោទិកដែលមានសកម្មភាពទូលំទូលាយក្នុងពេលថ្មីៗ
ការរអិលពោះវៀនចូលគ្នា (Intussus-Ception) ៖ ឈាមនិងសម្បោរក្នុងលាមក , ដុំក្នុងពោះ , ទារកឬកុមារតូចយំខ្លាំងៗ រួមជាមួយភាពស្លេកស្លាំង

ដកស្រង់ពីសៀវភៅហោប៉ៅស្តីពីការថែទាំព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យសម្រាប់កុមារ